02-10-2019
Het belang van Magnesium voor de hersenen is enorm; het is in dat opzicht belangrijk om zo vroegtijdig mogelijk de signalen van een relatief tekort vast te stellen.

De 7 klachten en ziektebeelden die direct en goed reageren op (organische) magnesiumsuppletie zijn de volgende:

• De gevoeligheid van de NMDA-recetoren.
  Dit zijn receptoren in de hersenen die onder andere essentieel zijn voor zenuwtransmissie en neuroplasticiteit, waardoor ze een belangrijke rol spelen in hersenontwikkeling, leercapaciteit en geheugen)
• Migraine is in verband gebracht met lage gehaltes magnesium in het hersenvocht. Migrainehoofdpijn is het gevolg van een Cortical Spreading Depression (CSD). Deze CSD kan worden uitgelokt door activatie van de NMDA-receptor
• Depressie. Meerdere onderzoekers stellen dat magnesium depressie kan verlichten door de NMDA-receptor te blokkeren
• Epilepsie
  Uit veel onderzoeken blijkt dat epilepsiepatiënten verlaagde bloedwaarden magnesium hebben. Het verband tussen de magnesiumstatus en de ontwikkeling van insulten kan verklaard worden vanuit de rol van magnesium bij de blokkade van de NMDA-receptor
• Hersenbloedingen en -infarcten. Ook hierbij is een verband gevonden met een verlaagde magnesiumstatus. Een lage magnesiumstatus verhoogt de activiteit van de NMDA-receptor en zorgt dus voor meer influx van calcium en glutamaat. Dit kan de zenuwschade verklaren die optreedt bij cerebrovasculaire accidenten.
• Traumatische hersenschade.
  Bij patiënten met traumatische hersenschade en ruggenmergschade worden vaak magnesiumtekorten gevonden. Lage gehaltes magnesium in de hersenruggenmergvloeistof
  zorgen voor toename van oxidatieve stress en vetzuurperoxidatie, hetgeen beide bijdraagt aan de ernst van de schade
• Parkinson.
  Parkinsonpatiënten hebben verlaagde magnesiumconcentraties in de cortex, witte stof, basale ganglia en hersenstam. Bij dieren is aangetoond dat chronisch verlaagde inname van magnesium leidt tot significant verlies van dopaminerge neuronen. Ook Parkinson wordt gekenmerkt door het verlies van dopaminerge neuronen.
• Overige aandoeningen
  Lage serumgehalten magnesium zijn in verband gebracht met een breed spectrum van neurologische aandoeningen, waaronder schizofrenie, bipolaire stoornis, neurose, verslavingsgevoeligheid, stress en de ziekte van Alzheimer
  

Bronnen:

Jeroen H. F. de Baaij, Joost G. J. Hoenderop, René J. M. Bindels, Magnesium in Man: Implications for Health and Disease, Physiological Reviews  Published 1 January 2015  Vol. 95  no.  1.

radboudumc.nl/Research/Scienceagenda/Pages/Magnesiumtekortenbetrokkenbijdiabetesenmentaleretardatie.aspx

Donkere chocolade verbetert verstand langdurig

Donkere chocolade, en witte chocolade niet, verhoogt de scores op denk- en geheugentests bij vrijwilligers die dertig dagen lang 24 gram chocolade na de lunch aten. Drie weken nadien, zonder dat er nog chocolade gegeten werd, waren de scores nog steeds significant beter. Ook de 'zenuwgroeifactor' in het plasma was toegenomen.

Donkere chocolade bevat flavonoïden en methylxanthines, die in witte chocolade niet aanwezig zijn. Cafeïne is het bekendste methylxanthine, maar theobromine is de meest voorkomende in donkere chocolade. De Japanse onderzoekers die deze studie leidden, geloven dat theobromine het belangrijkste ingrediënt is dat de resultaten van hun studie verklaart.     

Achttien deelnemers aten een maand lang donker of witte chocolade, om vervolgens drie weken lang geen chocolade meer te eten. Ze legden de proefpersonen op drie verschillende momenten tests voor, met name de Stroop-kleur-woordtest en de digitale cancellation-test (D-CAT).

De onderzoekers konden geen toename in hersenbloedaanvoer vaststellen, zoals dat in eerdere studies wel gebeurde. Ook bleef brain-derived neurotrophic factor (plasma) onveranderd. Omdat de effecten lang aanbleven, vermoeden de onderzoekers dat chocolade de hersenplasticiteit stimuleert.

Verschenen in de nieuwsbrief Voedingsgeneeskunde.nl van 7 februari 2020

Sumiyoshi E, Matsuzaki K, Sugimoto N et al. Sub-Chronic Consumption of Dark Chocolate Enhances Cognitive Function and Releases Nerve Growth Factors: A Parallel-Group Randomized Trial. Nutrients. 2019; 11(11) doi:10.3390/nu11112800

Magnesium voorkomt rillen na chirurgie
12 maart 2019

Intraveneuze magnesiumtherapie is een bewezen remedie tegen het rillen van spieren dat na een operatie kan optreden. Dat hebben Japanse onderzoekers vastgesteld in een meta-analyse van 64 studies waarin een totaal van 4303 patiënten betrokken waren. Terwijl rillingen bij 23% van de patiënten optreedt wanneer ze uit hun verdoving gehaald worden, daalt dat percentage naar minder dan 10% dankzij magnesium. De bewijskracht is het sterkst voor intraveneuze toediening, maar ook bij epidurale en intrathecale toediening lijkt magnesium effect te hebben.

Kouderillingen na een operatie zijn een frequent en soms levensbedreigend verschijnsel. Ze kunnen het metabolisme met 400% opdrijven, wat een gevaar vormt voor een patiënt in kritieke toestand met weinig reserves heeft. Bovendien verstoren ze de monitoring van bloeddruk en hartslag.

Magnesiumsulfaat heeft dus antirillende effecten maar kan ook bijkomende bescherming bieden bij koudestress (hypothermie) en zenuwschade. Het kan ook narcose versterken zonder bijkomende bijwerkingen.

Referentie(s):   tijdschrift Voedingsgeneeskunde

Kawakami H, Nakajima D, Mihara T et al. Effectiveness of Magnesium in Preventing Shivering in Surgical Patients: A Systematic Review and Meta-analysis. Anesth Analg. 2019 Feb 5

Faiz SH, Rahimzadeh P, Imani F, Bakhtiari A. Intrathecal injection of magnesium sulfate: shivering prevention during cesarean section: a randomized, double-blinded, controlled study. Korean J Anesthesiol. 2013 Oct;65(4):293-8

Magnesium als effectieve bloeddrukverlager.
20 september 2016

Suppletie van magnesium kan helpen om de bloeddruk te regelen. Wetenschappers hebben alle studies die tot nu toe zijn gepubliceerd, verzameld en beoordeeld. Ze kwamen uit op 34 studies bij 2000 deelnemers.

Resultaat: suppletie van gemiddeld 368 mg magnesium per dag kan zowel de systolische als diastolische bloeddruk verlagen. Onderzoekers noemen magnesium het vergeten nutriënt, omdat calcium altijd een grotere belangstelling heeft genoten.
 
Magnesiumsupplementen worden steeds populairder bij de consument; (orthomoleculaire) therapeuten en natuurartsen hebben inmiddels wereldwijd al tientallen jaren goede ervaring met magnesiumsuppletie in hun praktijk opgebouwd met betrekking tot vele stressgerelateerde klachten en ziektebeelden.
 
Vermoedelijk is dat geen slechte zaak: in de VS haalt amper 20% van de Amerikanen de norm (ADH-norm waarbij gewoonlijk nog steeds een relatief tekort voorkomt) voor magnesiuminname via voeding. Suppletie verhoogt uiteraard ook het serummagnesiumgehalte een beetje, maar gelukkig waarschuwen onderzoekers nu ook dat de meting van magnesium in het serum geen goede indicator is voor de magnesiumstatus. Verreweg het meeste magnesium in het lichaam zit immers in cellen, niet in het bloed.

Bron:
Zhang X, Li Y, Del Gobbo LC et al. Effects of Magnesium Supplementation on Blood Pressure: A Meta-Analysis of Randomized Double-Blind Placebo-Controlled Trials. Hypertension. 2016 Aug;68(2):324-33

Kankerremmende werking polyfenolen ontrafeld
21 augustus 2016  

Wetenschappers van het Britse Institute of Food Research hebben het mechanisme blootgelegd dat ten grondslag ligt aan de antikankereigenschappen van groene thee, appels en cacao.

Eerder werd aangetoond dat de polyfenolen epigallocatechinegalaat (EGCG) uit groene thee en oligomere procyanidinen (OPC) uit appels en cacao de potentie hebben om kankercellen te doden, terwijl gezonde cellen intact blijven. Een centrale rol in dit proces, zo vonden de wetenschappers, speelt de expressie van de vasculair endotheel groeifactor (VEGF). Overexpressie van het signaaleiwit VEGF stimuleert de angiogenese (nieuwvorming van bloedvaten) en daarmee de tumorgroei.

De wetenschappers zagen dat de polyfenolen EGCG en OPC direct van invloed waren op de expressie van VEGF. Blootstelling van VEGF aan EGCG en OPC leidde tot een sterk verminderde binding van het signaaleiwit aan humane cellen met VEGF receptor-2 (VEGFR-2).

De resultaten leggen een plausibel mechanisme bloot van de gezondheidseffecten van bioactieve polyfenolen. 
 
Moyle CW, Cerezo AB, [..], Kroon PA. Potent inhibition of VEGFR-2 activation by tight binding of green tea epigallocatechin gallate and apple procyanidins to VEGF: Relevance to angiogenesis. Mol Nutr Food Res 2015; 59(3):401-12 

Rode druiven bij leververvetting?
19 augustus 2016 

Een component van rode druiven kan mogelijk zinvol zijn bij leververvetting.

In de laboratoriumstudie werden vier stoffen uit Muscadinedruiven toegevoegd aan humane vet- en levercellen.

Het bleek dat één bepaalde stof, het ellaginezuur, een positief effect had op de vet- en levercellen. Ellaginezuur remde de groei van de vetcellen. In levercellen zorgde de stof voor een toename van de omzetting van vetzuren. Deze verhoogde vetverbranding in de lever is mogelijk gunstig voor personen met leververvetting.

Volgens de onderzoekers is het echter nog te vroeg om conclusies te trekken, ook al vonden ze eerder in een muizenstudie eenzelfde resultaat. De toevoeging van een druivenextract aan obese muizen liet in die studie een afname van vetstapeling in de lever zien. De wetenschappers verwachten niet dat de stof ondersteunt bij gewichtsvermindering. 
 
Okla M, Kang I, [..], Chung S. Ellagic acid modulates lipid accumulation in primary human adipocytes and human hepatoma Huh7 cells via discrete mechanisms. J Nutr Biochem 2015; 26(1):82-90 

Ziekenhuisopname door magnesiumtekort 
7 augustus 2016 

Gebruik van protonpompremmers, een type maagzuurremmers zoals omeprazol, verhoogt de kans op een ziekenhuisopname door een magnesiumtekort, zeker wanneer gelijktijdig plaspillen (diuretica) worden gebruikt.

Voor de studie werden gegevens geselecteerd uit een ziekenhuisdatabank van Ontario in Canada over een periode van tien jaar. Er werd gezocht naar patiënten van 66 jaar en ouder die waren opgenomen in verband met hypomagnesiëmie. Het betrof in totaal 366 patiënten. Met behulp van een andere databank werd informatie verzameld over het gebruik van maagzuurremmers en vergeleken met een controlegroep van bijna 1500 personen.

Recent gebruik van protonpompremmers, gedefinieerd als 'in de afgelopen 90 dagen', ging gepaard met een significant verhoogde kans van 43% op hospitalisatie door magnesiumtekort. Bij patiënten die tevens diuretica gebruikten bedroeg dit risico maar liefst 73%. Het gebruik van een ander type maagzuurremmers dat overigens minder frequent wordt voorgeschreven - de zogenaamde H2-receptorantagonisten - ging niet gepaard met een verhoogde kans op hypomagnesiëmie.

De veelgebruikte protonpompremmers verhogen het risico van een ernstig magnesiumtekort, zeker bij gelijktijdig gebruik van diuretica. Artsen moeten alert zijn op ernstige symptomen van hypomagnesiëmie zoals toevallen en hartritmestoornissen. 
 
Zipursky J, Macdonald EM, [..], Juurlink DN. Proton pump inhibitors and hospitalization with hypomagnesemia: a population-based case-control study. PLoS Med 2014; 11(9):e1001736 

Lightproducten werken contraproductief

Dat consumenten meer chips eten zodra ze zijn overgeschakeld op de lightvariant was al bekend, maar nu blijkt dat ze een jaar na die overstap in dat gedrag volharden. Sterker nog, ze eten dan naast de lightvariant ook weer de vertrouwde ‘gewone’ variant van chips. Gemiddeld kopen consumenten 13% meer calorieën het jaar na de eerste aankoop van light chips dan het jaar daarvoor. Dat blijkt uit een onderzoek van Wageningen UR, Universiteit Groningen, Maastricht University en KU Leuven. Het is voor het eerst dat dit langetermijneffect wetenschappelijk is vastgesteld. 

Genotsfunctie  

Het onderzoek concentreerde zich op de consumptie van light chips, maar volgens de onderzoekers strekken de conclusies zich uit tot alle “hedonische” producten, waaronder ook snoep en frisdrank, die vooral een genotsfunctie hebben. Het onderzoek is geaccepteerd voor publicatie in het International Journal of Research in Marketing. 

Light niet aanprijzen 

De onderzoekers vinden dat de overheid voorzichtig moet zijn bij het aanprijzen van lightproducten. Prof. dr. Joost Pennings, marketinghoogleraar aan Wageningen UR en één van de onderzoekers: ‘Light is niet slecht, maar we moeten ons bewust zijn van het psychologische effect van die claim. Als we willen dat mensen met overgewicht ook daadwerkelijk minder calorieën binnenkrijgen, moeten we ze beter voorlichten.’ 

Bron: Wageningen UR

Granaatappel houdt je jong
september 2016

Is granaatappel echt een ′superfood′ dat het verouderingsproces tegengaat? Zwitserse onderzoekers hebben een molecuul in de granaatappel nader bestudeerd die omgezet door darmbacteriën onze spiercellen in staat stelt zich te beschermen tegen aftakeling: urolithine A. In studies met dieren (wormen, muizen en ratten) bleken de resultaten spectaculair. Humane klinische studies zijn momenteel aan de gang, maar deze eerste bevindingen zijn al gepubliceerd in Nature Medicine.

Bron:
Ryu D, Rinsch C, Auwerx J et al. Urolithin A induces mitophagy and prolongs lifespan in C. elegans and increases muscle function in rodents. Nature Medicine, juli 2016. 22:879–888 doi: 10.1038/nm.4132