MAGNESIUM
ontspant spieren, zenuwen, luchtwegen, het maag-darmkanaal en de bloedvatwanden.
De afgelopen decennia is wereldwijd aangetoond dat MAGNESIUM in de bodem ernstig verarmt in landen, waar veel kunstmest wordt gebruikt. In Nederland is de bodem zeer arm aan magnesium (e.v.a.). Na zuurstof en water komt magnesium op de 3e plaats als meest essentiële stof voor het menselijk leven!
Fysiologie magnesium
Magnesium remt de bloedstolling en de verkleving van trombocyten. Bovendien is het onontbeerlijk voor het zuurstofverbruik in het weefsel en de energiewinning (energierijke adenosineverbindingen). In de hartspier wordt de prikkelbaarheid door Mg verminderd (’natuurlijke bètablokker’). De cholesterolspiegel wordt omlaag gebracht en de vaatwanden ontspannen. Het specifieke werkingsgebied op hart- en bloedvaten geeft magnesium een grote therapeutische betekenis. Men heeft in het lichaam van infarctslachtoffers een overduidelijk magnesiumtekort kunnen aantonen. Magnesium is verder van belang voor de fagocytose, de celregeneratie en de totale eiwitsynthese. Het activeert vele enzymatische stofwisselingsprocessen (meer dan 400!), bevordert de aanmaak en werking van acetylcholine in de hersenen, versterkt en verlengt het effect van pijnstillers, potentieert narcotica en speelt bij de cariësprofylaxe een grotere rol dan fluor.
Onderzoek naar tekorten
De zgn. "volbloedspectrumanalyse" (ELN, Bunnik), waarbij feitelijk de bloedcelconcentratie van de diverse essentiële nutriënten kan worden bepaald blijkt een perfecte afspiegeling te zijn van de minerale celconcentraties in lichaamsweefsels en -organen. Reguliere serumbepalingen zijn hiervoor niet geschikt en niet representatief. Er kan ook gebruik worden gemaakt van de haaranalyse (eerste 3 cm achterhoofdshaar) om de lange termijnstatus van magnesium te bepalen. Vooral irisdiagnostiek is een mensvriendelijke, eenvoudige, betrouwbare en zeer gemakkelijke vorm van hulpdiagnostiek bij het inschatten van de cellulaire magnesiumstatus.
Magnesiumrijke voeding
Cacao bevat (naast tarwezemelen) het tot nu toe hoogst gevonden magnesiumgehalte, tarweproducten (-zemelen), noten, pinda's, (soja)bonen, erwten, granen, zaden, roggebrood, bananen, volle rijst, rozijnen, kokos en vele groene groenten.
Magnesium en telomere homeostase
Een telomeer is een stukje DNA, niet coderend, aan het einde van elk chromosoom. Telomeren beschermen de uiteinden van chromosomen, door onder andere te voorkomen dat de twee chromosomen samensmelten, waardoor een degeneratie van de cel tot “kanker” zou kunnen plaatsvinden.
Telomere biologie, een belangrijk onderdeel van de kenmerken van veroudering, biedt inzicht in ontregeling van normatieve verouderingsprocessen die veelal gepaard gaan met leeftijdgerelateerde ziekten zoals kanker. De telomere homeostase is nauw verbonden met het cellulaire metabolisme, en in het bijzonder met mitochondriale fysiologie, die ook vermindert tijdens cellulaire senescentie (= cellulaire schade door uiteenlopende vormen van stress) en normatieve fysiologische veroudering.
Inherent aan de biochemie van deze processen speelt magnesium een belangrijke rol als één van de belangrijkste cellulaire ionen en als essentiële cofactor binnen ALLE lichaamsreacties die ATP gebruiken. Magnesium participeert op meerdere niveaus binnen de regulerende processen van telomeerstructuur, integriteit en functie. Magnesium is daardoor indirect betrokken bij bijvoorbeeld de telomere invloed op het circadiane ritme, de algemene gezondheid en het ontstaan van verouderingsziekten. Centraal daarbij staat de fundamentele invloed van magnesium op het proces van de telomeerhomeostase.
Int J Mol Sci. 2018 Jan 5;19(1). pii: E157. doi: 10.3390/ijms19010157.
NOG MEER MAGNESIUMWETENSWAARDIGHEDEN.
Magnesium komt voor in de chlorofylkern van plantengroen. Storingen van de maagdarmtractus zoals leverschade, pancreatitis, diarree, overgeven en fistels verbruiken erg veel magnesium. Alcoholmisbruik, vitamine B6-gebrek en een overaanbod van calcium remmen de resorptie, terwijl omgekeerd de absorptie van calcium door magnesium positief wordt beïnvloed. Nierzwakte, diabetes, een te snelle schildklierwerking en kwaadaardige tumoren voeren tot verhoogd magnesiumgebruik en daardoor extra behoefte. Laxeermiddelen en diuretica spoelen magnesium uit. Magnesium laat de neuromusculaire prikkelbaarheid dalen (spasmolyticum en licht sedativum). Overigens vindt men vaak in het bloed van patiënten met slapeloosheid uitgesproken lage Mg-waarden. De MAGNESIUMSTATUS is belangrijk om de kans op te vroege weeën en te vroeg geboren baby’s en verkleint of voorkomt de kans op een postnatale depressie voor de (a.s.) moeder. Verhoogde MAGNESIUMTOEVOER leidt tot consequente vaatverwijding (arteriën en arteriolen) en heeft zodoende een (bewezen; zie Zhang X, Li Y, Del Gobbo LC et al. Effects of Magnesium Supplementation on Blood Pressure: A Meta-Analysis of Randomized Double-Blind Placebo-Controlled Trials. Hypertension. 2016 Aug;68(2):324-33) gunstig effect bij hoge bloeddruk, maar ook bij kouwelijkheid door vaatvernauwing en -verkramping.
Magnesiumdeficiëntie verhoogt ook enigszins het vitamine E-verbruik; als deze stoffen niet worden aangevuld neemt het gevaar voor arteriosclerotische vaatdegeneratie toe. Vele nieuwe onderzoeksresultaten over magnesium geven een waardevolle betekenis aan de preventie, therapie en genezing van diabetes, coronaire hartziekten en vroegtijdige verouderingsklachten. De zgn. epidermale groeifactor EGF speelt een belangrijke rol in de celgroei, celproliferatie, en de celdifferentiatie en het bewaakt in belangrijke mate de magnesiumbalans in ons lichaam door magnesiumkanalen in de nier te activeren (familiaire hypomagnesiëmie!). Verhoging van de magnesiuminname is ook geassocieerd met dosisafhankelijke verlaging van de kans op galsteenlijden bij mannen. (American Journal of Gastroenterology).
HET SYMPTOMENBEELD VAN EEN MAGNESIUMTEKORT IS INDRUKWEKKEND…
Algemeen: verstijfde, verharde en verkrampte spieren, (nerveus) gespannen zenuwen, snel en chronisch vermoeid, overspannenheid, uitputtingsverschijnselen, onrust, futloosheid en a-vitaliteit, prikkelbaarheid, minder alertheid, concentratie-, geheugen- en woordbenoemingsstoornissen, verminderde focus en inprenting, kouwelijkheid ten gevolge van doorbloedingsstoornissen (door coronaire en/of perifere vaatverkramping/-vernauwing), duizeligheid en "een onvast gevoel”, te hoge of te lage bloeddruk (magnesium is een 'natuurlijke bètablokker').
Specifiek: (drukkende, bonzende) hoofdpijn, migraine, (pre- en post-)menstruele klachten, pijnen, weersgevoeligheid, slaapstoornissen, meestal met nare dromen, overgevoeligheid voor lawaai en fel licht, angsten, fobieën en depressiviteit, prikken in de benen, hartkloppingen en pijnuitstraling rond de hartstreek (door verhoogde prikkelbaarheid van de hartspier- en hartzenuwcellen), darmkrampen (-spasmen), bronchospasmen + astmatische symptomen door hyperreactiviteit van de weefselreceptoren (histamine); dus diverse allergische reacties, osteoporose, verkalking van de nieren (en het hart, op termijn), steen- en gruisvorming, hyperreactiviteit, onhandelbaarheid en nauwelijks te beïnvloeden onrust bij (jonge) kinderen, de hik, cholesterolverhoging, ADHD.
Bovendien nerveuze storingen, slapeloosheid, verwarring, spiertrekkingen, angina pectoris, storingen in de prikkelgeleiding, verhoging cholesterol, verhoogd infarct- en tromboserisico. Dysmenorrhoea, uteruskrampen, urineleiderkrampen, krampen in het spijsverteringsstelsel, misselijkheid, overgeven, diarree, storingen in de eiwitsynthese, groeistoornissen, gewichtsafname, haaruitval, ruwe huid, afschilferingen en ragaden (Cheilitis angularis).
EEN VERHOOGDE BEHOEFTE AAN MAGNESIUM bij de volgende bevolkingsgroepen en onder de volgende omstandigheden:
• bij veel en langdurig gebruik/misbruik van koffie, alcohol, suiker,
eiwitten en calcium (melkproducten)
• bij veel en langdurig gebruik van laxantia en diuretica (plasmiddelen).
Ook: bij zware vastenkuren
• bij veel en langdurig gebruik van bepaalde geneesmiddelen,
bijvoorbeeld calciumantagonisten
• bij omstandigheden t.g.v. langdurige fysieke en/of intellectuele
overbelasting (psychosomatische stress). Dit kan uiteenlopen van
zorgen, pijn, verdriet en frustraties tot lichamelijke stressbelasting,
maar ook bijvoorbeeld het ondergaan van een lichamelijk trauma
(klap-stoot-val-verstuiking enz.)
• bij (pre)diabetes is magnesiumsuppletie van het grootste belang omdat
het de cellen gevoeliger maakt voor insuline. Bij diabetici is een
significant en onbetwistbaar tekort aan het element
magnesium aangetoond (dat geld bij diabetici overigens ook voor de
elementen chroom, mangaan, zink, vanadium en selenium)
• bij intensief saunagebruik en ook (top)sporters ontstaat er een
verhoogde magnesiumbehoefte. Bij zware transpiratie wordt er veel
magnesium (en kalium e.v.a.) uitgescheiden en gaat dus verloren
• bij mensen in inrichtingen, ziekenhuizen,
bejaarden-/verzorgingshuizen, verpleegtehuizen en dergelijke, maar
ook bij studenten ziet men vaak de gevolgen van magnesiumtekort.
Patiënten die lijden aan anorexie,
ondervoeding, chronische diarree, malabsorptie en patiënten die een
(gedeeltelijke) verwijdering van de maag en/of darm hebben
ondergaan, lijden spoedig aan een magnesiumdeficiëntie.